Samfélagið
Flutningskerfi raforku er lykilinnviður íslensks samfélags og þarf að vera bæði áreiðanlegt og traust til að tryggja öryggi íslenskra atvinnuvega og samfélagsins alls. Við vinnum að því að byggja upp virkan og sjálfbæran raforkumarkað með gagnsæi og langtímahagsmuni samfélagsins í huga.
Samráð og samtal
Mikilvægt er að sátt ríki í samfélaginu um hlutverk okkar og áherslur, og að skilningur sé á því að flutningskerfið er ein af grunnstoðum samfélagsins. Við vinnum stöðugt að því að skapa sátt um hlutverk okkar og starfsemi.
Við viljum eiga frumkvæði að stöðugu samtali við hagsmunaaðila sem einkennist af hreinskilni, ábyrgð, víðsýni, gagnkvæmri virðingu og samstarfsvilja.
Sjálfbærniverkefnið á Norðausturlandi er vöktunarverkefni þar sem fylgst er með þróun mála á sviði samfélags, umhverfis og efnahags á svæðinu frá Vaðlaheiði í vestri til og með Tjörneshreppi í austri. Við tökum þátt í sjálfbærniverkefninu á Norðausturlandi sem nefnist Gaumur. Fyrirtækið hefur verið þátttakandi og átt fulltrúa í stýrihópi verkefnisins frá því að það var endurvakið í lok árs 2014. Hlutverk stýrihóps er að gera tillögu til eigenda um hver fer með umsjón eða verkefnisstjórn verkefnisins, bera ábyrgð á mótun og framkvæmd verkefnisins, gera tillögur til eigenda um framvindu og kostnað og gera tillögur til eigenda um breytingar á vísum verkefnisins. Skilgreint hefur verið vöktunarsvæði verkefnisins. Það er sá hluti Þingeyjarsýslu sem talinn er verða fyrir mestum áhrifum af Þeistareykjavirkjun, iðnaðaruppbyggingu á Bakka og vexti ferðaþjónustu.
Þjónustukönnun viðskiptavina
Við leggjum mikla áherslu á góða þjónustu við núverandi og verðandi viðskiptavini okkar. Góð þjónusta er einn af hornsteinum okkar. Í því skyni mælum við árlega ánægjuna sem aukist ár frá ári.
Nýsköpun og rannsóknir
Á árinu settum við út fjöldan allan af föstudagsfræðslumolaum um allt á milli himins og jarðar er tengist starfseminni okkar. Við tókum virkan þátt í tveimur erlendum rannsóknarverkefnum og nokkrum innlendum.
Á árinu var gefið út upplýsingaefni um raf- og segulsvið umhverfis háspennulínur. Tilgangurinn með þeirri útgáfu er að safna saman á einn stað gögnum sem hægt er að vísa áhugasömum aðilum á. Einnig nýtist þessi samantekt í vinnu við mat á umhverfisáhrifum framkvæmda Landsnets.
Enn fremur var á árinu gefin út samantekt á rannsóknarniðurstöðum á mosa- og jarðvegssýnum við háspennumöstur. Sú rannsókn var gerð til þess að kanna mögulegt umfang efnamengunar (málmar, brennisteinn) í og við háspennumöstur.
Að venju fór sumarvinnuflokkur ungmenna í þrjár ferðir þar sem gengið var meðfram völdum línuköflum og ummerki um áflug fugla skráð. Því til viðbótar fór fram myndavélavöktun þar sem Hamraneslínur 1&2 liggja um vatnsverndarsvæði í Heiðmörk. Tilgangurinn með þeirri vöktun var að fylgjast með mögulegu áflugi þar, einkum himbrimans.
Af þátttöku í öðrum rannsóknarverkefnum, sem ekki tengjast umhverfinu með beinum hætti, ber hæst tvö norræn verkefni. SPARC-verkefnið var unnið í samvinnu allra flutningsfyrirtækjanna á Norðurlöndum, tveggja háskóla (KTH í Stokkhólmi og NTNU í Þrándheimi) og GE. Verkefnið stóð yfir í fjögur ár og snerist í grófum dráttum um að finna og þróa aðferðir til bættrar vöktunar og stýringar á flutningskerfinu. Hitt norræna verkefnið er VulPro. Það er unnið í samstarfi við Statnett, SINTEF og NTNU í Noregi. NVE (norska OS) hefur einnig aðkomu að því. Þetta verkefni er langt komið og lýkur um mitt næsta ár. Það snýst um að nýta gögn og upplýsingar um ástand búnaðar til að meta áhættu við uppbyggingu og þróun flutningskerfisins.
Þessu til viðbótar má nefna að við höfum styrkt verkefni hjá Veðurstofunni sem heitir „Áhættumat vegna jökulhlaupa til S og V frá Bárðarbungu“. Verkefninu er ekki að fullu lokið en meginniðurstöður verða kynntar fyrir hagaðilum í lok árs.
Stuðningur við háskólanemendur í BS- eða MS-námi fór ýmist fram með beinum hætti (þ.e. með beinni aðkomu við leiðbeiningar) eða óbeinum (t.d. með öflun og útvegun gagna).
Vegna mats á umhverfisáhrifum fáum við sérfræðinga til að vinna grunnrannsóknir á ýmsum umhverfis-þáttum. Árið 2023 voru unnar umfangsmiklar rannsóknir fyrir umhverfismat Holtavörðu¬heiðarlína 1 og 3. Grunnástand gróðurs, fugla, landbúnaðar, ferðaþjónustu og fornleifa hefur verið kortlagt (m.a. á vettvangi) af þar til bærum sérfræðingum. Samanlagt rannsóknasvæði fyrir alla valkosti umhverfismatsins er um 590 km langt (300 m breitt belti). Rannsóknaskýrslurnar verða gefnar út með umhverfismatsskýrslum verkefnanna árið 2024.
Efnahagsleg velsæld
Raforka er grunnstoð nútíma tæknivædds samfélags og undirstaða efnahagslegra framfara. Meginhlutverk Landsnets sem felst í afhendingu raforku til samfélagsins er því þannig samofin velferð og lífsgæðum þjóðarinnar. Við hjá Landsneti erum meðvituð um samband efnahagslegrar velmegunar og lífsgæða í samfélaginu og leggjum kapp við það að rækja okkar hlutverk sem felst í því að tryggja örugga raforkuafhendingu til fyrirtækja og landsmanna um land allt. Okkar þáttur í rafvæddri framtíð Íslands er stór og á þeirri vegferð horfum við ávallt til hagsmuna alls samfélagsins.
Efnahagsleg verðmætasköpun er háð framleiðslugetu sem er aftur háð raforku þar sem hún spilar lykilhlutverk í framleiðslu og neyslu í samfélaginu. Endurnýjanleg raforka á hagkvæmu verði hefur bein áhrif á kostnað og samkeppnishæfni fyrirtækja sem almenningur nýtur jafnframt góðs af. Rannsóknir sína að takmörkun á afhendingu eða aðgengi að rafmagni hefur neikvæð áhrif á framleiðslugetu og lífsgæði almennings sem treystir á rafmagn í sínu lífi. Aðgengi að öryggri raforku er því undirstaða samkeppnishæfni allra landshluta og landsins í heild*.
Við berum ábyrgð á miklum verðmætum sem felst í flutningskerfi raforku og setjum í forgang að tryggja að kerfið sé uppfært í samræmi við þróun og þarfir samfélagsins.
Það er ljóst að við höfum þurft að hafna fjölda verkefna á síðastliðnum árum vegna takmarkanna í flutningsgetu raforkukerfisins. Framundan eru orkuskipti sem er forsenda þess að Ísland nái loftslagsmarkmiðum sínum, Landsnet gegnir þar lykilhlutverki, til þess að það takist þarf að huga að því að styrkja flutningskerfið til að tryggja sjálfbærni raforkuauðlindarinnar til framtíðar.
* Frontier Economics hefur rannsakað samfélagslegan kostnað sem rekja má beint til takmarkana í flutningskerfinu.Hægt er að sjá skýrsluna í heild sinni hér
Raforkuspá
Raforkuspá Landsnets kom út í fyrsta sinn árið 2023 og er henni ætlað að vekja upp umræður um hvaða framtíð er fýsilegt að stefna á til að uppfylla loftslagsmarkmið og orkuskipti. Við erum í lykilhlutverki þegar kemur að orkuskiptum og erum vel í stakk búin til að takast á við þær spennandi áskoranir sem eru framundan.